Jaarlijkse archieven: 2006

Theater in romans – Hoogste tijd

Geplaatst op door
Beantwoorden

Jawel, ‘Romans en Toneel’ is nu twee maal in Haghespel gepubliceerd, elke keer twee boeken, dus ik moet weer bij gaan lezen.

Het verhaal

Harry Mulisch, Hoogste tijd, is het verhaal van Uli Bouwmeester. Uli is een oude uitgerangeerde variété-artiest die door het Auteurstheater wordt gevraagd een rol in het stuk Noodweer te vervullen. Het is een toneelstuk in een toneelstuk over de toneelspeler Pierre de Vries die zijn laatste rol speelt als Prospero, in The Tempest. Uli speelt de rol van Pierre.
Het boek vertelt over de repetitieperiode van het stuk en Uli’s rol en gevoelens daarin. Door een paar onhandige opmerkingen tegen een Joodse presentator van een tv-programma komt uit dat hij fout is geweest in de oorlog, maar het wordt niet tegen hem gehouden.
Het boek is in vijf bedrijven ingedeeld. Het deed me ontzettend aan een ander boek denken: Jan van der Mast, Mijn Hamlet, hetgeen waarschijnlijk betekent dat Van der Mast Mulisch heeft gelezen. Zo zie je maar weer, geen enkel boek is origineel.

Harry Mulisch, Hoogste tijd. De Bezige Bij, 1985.
Lees vooral de uitgebreide bespreking van Sini, die dit boek veel beter heeft gelezen dan ik.

Meer boeken waarin theater een rol speelt? Kijk op mijn boekenpagina.

Films en theater

Geplaatst op door
1

Tijd voor een extra project: films die over theater gaan of waarin theater een belangrijke rol speelt. Hier is de lijst:

After the rehearsal (1984)
Film van Ingmar Bergman met Erland Josephson [et al.].

An awfully big adventure (1995)
Film met Alan Rickman en Hugh Grant naar een roman van Beryl Bainbridge.

Being Julia (2004)
Film met onder andere Annette Bening naar een roman van W. Somerset Maugham. (Theatre, 1937).

The Dresser (1983)
Film met Albert Finney en Tom Courtenay naar het toneelstuk van Ronald Harwood.

Das Leben der Anderen (2006)
Duitse film van schrijver en regisseur Florian Henckel von Donnersmarck.

Molière (1978)
Franse film onder regie van Ariane Mnouchkine.

Noises off (1992)
Film met onder andere Michael Caine en John Ritter naar het toneelstuk van Michael Frayn.

Shakespeare in Love (1998)
Film met onder andere Joseph Fiennes en Gwyneth Paltrow die speelt in het Engeland van Elizabeth I, een majestueuze rol van Judi Dench. Voor die tien minuten kreeg ze een Oscar.

To be or not to be (1985)
Film met Mel Brooks, Anne Bancroft en Tim Matheson.

Het is work in progress. Mijn bedoeling is dat de lijst gaat groeien. Tips zijn van harte welkom.

Theater in romans – The understudy

Geplaatst op door
Beantwoorden

Dit is de tweede keer dat ik over dit boek schrijf, want dit keer heb ik hem gelezen en het is inderdaad een ongelooflijk grappig boek. Stephen C. McQueen, vooral de C. erbij om hem niet te verwarren met zijn beroemde naamgenoot, is de understudy van Josh Harper, een over het paard getilde jonge talentvolle acteur. Stephen’s grootste succes is Sammy, the squirrel. Josh is de ster van Mad, Bad, and Dangerous to Know, een stuk over Lord Byron. Hij heeft één groot nadeel, hij is nooit ziek. Stephen krijgt uiteindelijk de kans om Josh te vervangen. Maar voor die tijd moet hij eerst ober spelen op de verjaardag van Josh en legt hij het aan met Nora, de vrouw van Josh.

David Nicholls – The Understudy. – London: Hodder and Stoughton, 2005.
ISBN 0-340-73489-2

Meer boeken waarin theater een rol speelt? Kijk op mijn boekenpagina.

Twee nieuwe boeken voor theater in romans

Geplaatst op door
Beantwoorden

Tussendoor wat aanvullingen voor mijn lijst van theater in romans. Want hoe kon ik hem vergeten: het boek van Jan van der Mast, Mijn Hamlet! Ik heb hem zelf nog besproken in Haghespieghel. Het is het uitermate grappige verhaal over een Delftse amateurtoneelgroep die voor een jubileum zich inlaat met de Poolse regisseur Malinowski. Deze wil Hamlet met de groep gaan spelen en voor de rol van Hamlet mag de kleinzoon van één van de leden zich gaan klaarmaken. Hoe een vrijblijvende hobby als toneelspelen kan uitmonden in een tragedie.

Verder las ik in een heel oude Haghespel in een column van Jim Keulemans over een roman van Harry Mulisch: Hoogste Tijd, hetgeen over een toneelgroep gaat die een stuk instudeert. De 78-jarige acteur Uli Bouwmeester, een man met een oorlogsverleden gaat een rol hierin spelen.

Meer boeken waarin theater een rol speelt? Kijk op mijn boekenpagina.

Michail Boelgakov – Zwarte sneeuw (1996)

Geplaatst op door
Beantwoorden

Deze Nederlandse vertaling van dit boek stamt uit 1996. Het oorspronkelijke boek is tussen 1936 en 1937 geschreven, maar is blijkbaar door politieke omstandigheden niet eens officieel verschenen.
Het is het verhaal van Sergej Leontjevitsj Maksoemov, wiens roman Zwarte sneeuw door hem omgewerkt wordt tot toneelstuk. Het geeft een beeld van de Russische toneelwereld. In één van de romanpersonages Ivan Vasiljevitsj is blijkbaar de regisseur en toneeltheoreticus Konstantin Stanislavski te herkennen.
Te lezen voor eigen risico, het was naar mijn smaak te Russisch en te traag, ik ben er niet doorheen gekomen.

Meer boeken waarin theater een rol speelt? Kijk op mijn boekenpagina.

Theater in romans – In Amerika

Geplaatst op door
Beantwoorden

Het verhaal van Maryna Zalezovska, een Poolse toneeldiva die Polen verlaat om in Amerika een boerenbedrijf te beginnen met haar man, haar zoon en een groep vrienden. Het bedrijf mislukt en Maryna gaat noodgedwongen weer aan het toneel en wordt in Amerika ook weer een diva.
Het boek geeft een interessant beeld van het toneel-Amerika van het einde van de 19e eeuw. Blijkbaar was het praktijk om niet langere tijd een stuk te spelen, maar soms maar een week. Als acteur moet je dan diverse rollen uit je hoofd kennen. Maryna wordt heel Amerika doorgevoerd in een tournee.

Het boek zelf vind ik wisselend. Soms goed te lezen, soms niet om door te komen. De vorm is wel aardig. Het wordt niet alleen vanuit het gezichtspunt van Maryna geschreven, maar ook vanuit het gezichtspunt van haar vriend Ryszard in dagboekvorm. Ook schrijft ze zelf ellenlange brieven aan een vriend die in Polen is achtergebleven. Op eigen risico lezen.

Susan Sontag, In Amerika. Amsterdam: Bezige Bij, 2001.
Vertaling van In America.

Niko Bovenberg – Werklicht: de avonturen van toneelknecht Kees (2002)

Geplaatst op door
Beantwoorden

Dit is een verhalenbundel met zeer amusante herkenbare verhalen over toneelknecht Kees die al 25 jaar aan het toneel is. De verhalen in dit boek zijn eerder in het blad Zichtlijnen verschenen, het blad van de Vereniging voor Podiumtechnologie.
Uitgeversverhaal van de omslag:

‘Werklicht gaat over de onmetelijke eenzaamheid van premièrefeesten, over zwaartekrachtoverwinning en rugpijn, over drank en liefde, over de gebrekkige topografische kennis van hoog opgeleide theatermanagers en dat hun edele kunst van het delegeren in feite het afschuiven van verantwoordelijkheden is. Werklicht gaat over aan het toneel zijn.’

Het gaat voornamelijk over de mensen rond het toneel, je komt wel wat te weten over de techniek, maar ook uit dit boekje komt duidelijk naar voren dat mensen interessanter zijn dan een punttrek, zelfs voor een norsig persoon als Kees.

Meer boeken waarin theater een rol speelt? Kijk op mijn boekenpagina.

Theater in verhalen: 15 Theaterverhalen (1989)

Geplaatst op door
Beantwoorden

15 theaterverhalen, uitgegeven door het Theater Instituut Nederland, toen (1989) nog Nederlands Theater Instituut geheten.
Verhalen van J. Bernlef, Herman Pieter de Boer, Ethel Portnoy, Ward Ruyslinck, Remco Campert, Jenny Pisuisse, Maartje Luccioni, Henk Romijn Meijer, K. Schippers, Simon Carmiggelt, Adriaan van Dis, Jaap Harten, Kester Freriks, J.M.A. Biesheuvel en Harry Mulisch.
In de verhalen en romanfragmenten komt het thema theater in de meest brede zin van het woord aan de orde.

Inhoud

  • Totaaltheater, Herman Pieter de Boer
  • Heer en knecht, Harry Mulisch
  • De toneelspeler, J.M.A. Biesheuvel
  • De bal, Remco Campert
  • Playboy, Ethel Portnoy
  • Naar de schouwburg, Maartje Luccioni
  • Else Mauhs (en collega’s), Jaap Harten
  • Kermistheater, K. Schippers
  • Een vreemde tinteling, Adriaan van Dis
  • Na het concert, Henk Romijn Meijer
  • Met kinderogen, Jenny Pisuisse
  • De pogrom, Ward Ruyslinck
  • Soevereine actrice, Kester Freriks
  • Naar de revue, Simon Carmiggelt
  • Gewoon toneel, J. Bernlef.

Leuk boekje, de opbrengst was toendertijd bestemd voor de activiteiten van het Theater Instituut. Mijn absolute favoriet is het verhaal van Herman Pieter de Boer:Totaaltheater, over de heer Maggi die voor alles en nog wat bijnamen verzint, maar niet voor het totaaltheater van dochter Ina die in een experimenteel stuk in haar blote niksje mag acteren. Het enige dat nog rest is een naam voor hemzelf: Piet Preuts.

15 Theaterverhalen. – Nederlands Theater Instituut, Uniepers, 1989.
ISBN 90-6825073-6
Meer boeken waarin theater een rol speelt? Kijk op mijn boekenpagina.

Linda Fairstein – Death Dance (2006)

Geplaatst op door
Beantwoorden

Deze roman valt eigenlijk een beetje buiten het project Theater in romans. Een prima ballerina wordt vermoord en het lijk valt toevallig wel – letterlijk – binnen het theater, de ‘Met’, maar het lijk danst en acteert niet.
Is wel leuk, smeuïg geschreven en aan te bevelen voor detective-liefhebbers. De detective in kwestie in dit boek is Alexandra Cooper die verbonden is aan het Manhattan DA’s Office. Ze lost liever moorden op dan dat ze ze berecht. Het boek is onderdeel van een serie met Alexandra Cooper in de hoofdrol. Naar aanleiding van dit boek heb ik bijna de hele serie in de kast staan. Heerlijke boeken.

Linda Fairstein – Death Dance (New York: Time-Warner Books, 2006)

Theater in romans – Opvolging

Geplaatst op door
Beantwoorden

Als altijd allergisch voor uitgeversverhalen bekijk ik dit ook argwanend. Opvolging wordt aangeprezen als de grappigste roman van deze tijd. Dat maak ik zelf wel uit ja!

De inhoud

Volgens de uitgever is het een komisch en realistisch verhaal over het hedendaagse bedrijfsleven en tegelijk een Shakespeareaans koningsdrama. In het bedrijf werken bazen en bedrijvendokters, secretaresses, oud-sporters, kinderen die iemand gehad had kunnen hebben en arme kinderen. Wie zal de volgende baas van het bedrijf worden? Ondertussen wordt er geluncht, gedineerd, en toneelgespeeld, er wordt afscheid genomen en verwelkomd, er worden sollicitatie- en functioneringsgesprekken gevoerd, plannen gemaakt en wedstrijden gehouden. De vergaderingen volgen elkaar op als de seizoenen. Een roman voor wie evenzeer geïnteresseerd is in hoe in een bedrijf gewerkt wordt als hoe in een gedicht gewerkt wordt.
Prachtige uitgeverstaal voor een boek dat niet om door te komen is, ik heb het na twee moeizame hoofdstukken opzij gelegd. Ik ga eens kijken of ik nog wat leuks heb om te lezen.

Nachoem M. Wijnberg, De opvolging. 2005.

Meer boeken waarin theater een rol speelt? Kijk op mijn boekenpagina.